روانشناسی سیاسی تیزهوشی

در مطالعۀ «ترمن» هزار و دویست و چهل و یک تیزهوش (ششصد و نود و هشت مرد و پانصد و چهل و سه زن) از طریق «خودسنّجی» در مورد «محافظه کاری- بنیادگرایی» (r-c) بر طبق یک میزان نه رتبه ای ، درجه و نمره دادند. این پیوستار از «کاملاً بنیادگرا شروع می شد و به کاملاً محافظه کار» می انجامید.

تیزهوشان مزبور در اواسط زندگی خود یعنی چهل و چهار سالگی در سال1950 عقاید خویش را بر اساس ملاک فوق این گونه نمره دادند: بر طبق جدول 1 ، بیش از نیمی از مردان و تقریبا سه چهارم زنان خود را در وسط مقیاس قرار داده اند. مردان درمقایسه با زنان گرایش بیشتری به محافظه کاری داشتند.(57/5 در مقابل 38/5).

جدول 1 – نتایج خودسنّجی تیزهوشان در مقیاس r-c(1950) مآموزآم

در این مورد تفاوت جنسی در سطح 97% معنی دار بود. این تفاوت در نقطۀ متوسّط 6 و 5 و 4 و نیز حیطۀ محافظه کاری (9 و 8 و 7 ) در میان مردان و زنان به دست آمد.

برای هر دو جنس ، حیطه بنیادگرایی تفاوتی نداشت (10% و 11%)

تفاوتی که در دو مقطع 1940 و 1950 به دست آمد، در جدول «دو » دیده می شود:

جدول 2 – تفاوت خودسنّجی ( بر حسب r-c) تیزهوشان در سال 1940 و 1950.

تفاوت میان دو تاریخ در هر دو جنس در سطح 99% از لحاظ امّاری معنی دار بود. برای مردان 29% به 36% و زنان 24% به 31% از لحاظ محافظه کاری تفاوت وجود داشت.

در سال 1950 نقطه های انتهایی (9 و 1) کمترین فراوانی را داشت. رابطه میان درجه بندی شخصی در سالهای 1940و 1950 برای هر دو جنس 62/0 بود.

سنّ

«سنّ » به عنوان یک عامل محیطیّ( خارجی) در گرایش سیاسی مطرح بوده است. بر طبق جدول «سه» جوانترین گروه(متولّدین 1915 به بعد ) از گروه مسنّ تر، ثبات کمتری در محافظه کاری نشان داده است. (18/5 برای جوانترین در مقایسه با 62/5 برای مسنّ ترین) سه گروه  مسنّ تر تفاوتی را در این زمینه بروز ندادند.

همین گرایش در جنسیّت مؤنّث نیز برای متولّدین 1915 به بعد نیز نشان داده شد؛ امّا این اختلاف معنی دار نبود (میانگین سه گروه مسنّ تر 41/5 و گروه جوان 16/5 بود).

جدول 3- نتایج سنّی و میزان r-c

تحصیل

در میان مردان و زنان ، محافظه کارترین افراد ، کسانی بودند که وارد کالج شده بودند، امّا فارغ التحصیل نشدند. فارغ التّحصیلان به مرکز مقیاس نزدیکتر بودند و در میان زنان ، این امر بیش از مردان بروز داشت.

کسانی که وارد کالج نشده بودند، در کلّیۀ موارد ، میان دو گروه تحصیلی دیگر قرار داشتند.

در میان گروه فارغ التحصیل ، مردان تفاوتهایی را در مورد میزانr-cبر طبق درجۀ تحصیلی نشان دادند. در جدول چهار ، نتایج r-c از لحاظ وضعیّت تحصیلی به چشم می خورد:

جدول 4- نتایج سطح تحصیلات و میزانr-c

شغل و حرفه 

نقطه نظرات سیاسی و اجتماعی همراه با شغل و حرفه ، تنوّع و پراکندگی داشت. گرچه در این مورد استثنائاتی به چشم می خورد. بر طبق « مقیاس حرفه ای مینه سوتا» ، مردان گروه الف دارای میانگین 40/5 در درجه بندی r-cبودند و این میانگین برای گروه ب ، 72/5 بود. مردان گروه ج تقریباً مشابه با گروه ب بودند ( در حدود 73/5) .

محافظه کارترین گروه 11 مرد از گروه د بودند( کشاورزی و شغلهای مربوط به آن 45/6)

(طبقه بندی شغلهای « مینه سوتا» در مبحث گرایشهای سیاسی ذکر شده است)

در جدول پنج، نتایج شغلی و حرفه ای نشان داده شده است.

اغلب مردانی که دارای شغلهای  1 تا 6 بودند، معمولاً بازخورد سیاسی آزادی خواهانه تری داشتند. این امر به ویژۀ هنگامی که شغلهای 11 تا 17 و 18 تا 21 نیز مقایسه می شوند ، بارزتر است.

آزادی خواهترین گروه زنانی بودند که شغلهای متنوّع و پراکنده ای داشتند این میانگین  برای آنها 63/4 بود. زنان خانه دار به عنوان بزرگترین گروه شرکت کننده (339 نفر) میانگین 50/5 داشتند. در جدول شش، شغلهای زنان تیزهوش و r-c نشان داده شده است.

جدول 5 نتایج شغلی و حرفه ای و میزانr-c

جدول 6- مشاغل زنان تیزهوش و میزان r-c

درآمد

درسال 1949 ، 322 نفر دارای درآمد سالانه 7000 دلار بودند که میانگین آنها 72/5 بود. یعنی غالباً محافظه کارتر بودند. در حالی که گروه دیگر که کمتر از 7000 دلار درآمد داشتند، دارای میانگین 45/5 بودند. این تفاوت معتبر بود (02/0= p)

برای زنان این امر برعکس بود.21 زن که درآمد6000 دلار یا بیشتر داشتند ، آزادیخواه ترین گروهها را تشکیل می دادند. امّا این تفاوت معتبر نبود.

به هر حال در مجموع می توان گفت که مردان و زنان تیزهوش که در حدود بالای 7000 دلار درآمد داشتند، نسبتاً محافظه کارتر از گروه زیر 7000 دلار بودند.

هوش

رادیکالیسم با آزادی خواهی ارتباط مثبتی با نمرات بالا در آزمون « تصوّر از تسلّط» داشت. این نتایج در جدول «هفت» دیده می شود:

جدول 7- نمرات بر مبنای آزمون تصوّر از تسلّط

برای مردان میانگین 150 و برای رادیکالیسم (3 و 2 و 1) و 140 برای حدّ متوسّط (6و5و4) به دست آمد. تفاوت  مزبور به طور فوق العاده ای معتبر بود (001/0= p)

در میان زنان، میانگینهای 7/153 برای رادیکالیسم و 7/132 برای حدّ متوسّط به دست آمد که این اختلاف معنی دارتر بود (0001/0 =p).

کسانی که خود را محافظه کارتر تلقّی می کردند، پایینترین نمرات «خودباوری» را داشتند؛ اختلاف میانگین نمرات حیطه محافظه کاری (9 و8و7) برای دو جنس چندان معنی دار نبود.(09/0 p= برای مردان و (05/0 = p برای زنان).

گرچه تعداد موارد با هوشبهر بالای 170 کمتر از حدّی بود که بتوان استنتاجی نمود، امّا این گونه افراد ، گرایش کمی به محافظه کاری نشان می دادند. 42 مردی که دارای هوشبهر 170 و بالاتر در طفولیّت بودند، در درجه بندی r-cدر سال 1950 میانگین 07/5 (8/1 =S.D) داشتند و برای گروه کلّی مردان ، این میانگین 57/5 بود.

برای 31 زن که در دوران طفولیّت دارای هوشبهر 170 و بالاتر بودند، در سال  1950 میانگین 5/19 (151= S.D) در مقایسه با یک میانگین 38/5 برای کلّیه زنان به دست آد.

گرچه افراد دارای هوشبهر عالی در دورۀ کودکی به طور متوسّط غالباً گرایش آزادی خواه داشتند، امّا در حدّ فاصل 1940  و 1950 بیشتر محافظه کار شدند. میانگین r-c برای مردان این گروه در سال 1940 ، 83/4 و برای زنان در همین سال 90/4 بود.

گرایشهای سیاسی

از 1250 تیزهوشی که مورد بررسی قرارگرفتند، 55% مردان و نیمی از زنان خود را جمهوری خواه توصیف کردند. ثلث مردان و 5/2% زنان دموکرات و 6/2% از هر دو جنس ، سوسیالیست بودند. هیچ یک در بخش کمونیست قرار نگرفت .8/7% مردان و 6% از زنان دارای گرایشهای متفرّقه بودند.

از لحاظ میزان r-c در طیّ سالهای 50-1940 گرایش به محافظه کاری به طرز بسیار بارزی مشهود بود. در حدود 10% مردان و 8% زنان بیش از سال 1940 خودشان را جمهوری خواه معرفی کردند.

تعداد دموکراتها در میان مردان از40% در سال 1940 به 33 % در سال 1950 کاهش یافت؛ در حالی که سهم زنان به سختی تغییر کرد.

سوسیالیستها در هر دو جنس تقریبا ً از 4% در سال1940 به 6/2% در سال 1950 کاهش داشتند.

10% مردان و 12% زنان در مقولۀ هیچ یک و یا گرایش مستقلّ قرار داشتند.

مقایسۀ بخش گرایشهای سیاسی با درجه بندی شخصی r-c نشان می دهد که دموکراتها (هم زنان و هم مردان) به طرز معتبری ، نقطه نظرات سیاسی و اجتماعی آزادی خواهانه تری را پیش گرفته اند.

در میان مردان دموکراتها با یک میانگین r-c در حدود 51/4 فقط نیم رتبه از نقطۀ وسط مقیاس فاصله داشتند؛ در حالی که جمهوری خواهان دارای میانگین 48/6 بودند.( جدول 8).

جدول 8 – گرایشهای سیاسی ورابطۀ آن با r-c (1950)

عادات انتخاباتی

جدول نه اطّلاعات مربوط به شرکت در فعّالیّتهای انتخاباتی ملّی ، ایالتی و مجموعی را در سال 1950 نشان می دهد. 94% مردان و 98% زنان در بند همیشه و یا اغلب قرار گرفتند. این نتیجه تقریباً با یافتۀ سال 1940 یکسان بود.

جدول 9- درصد شرکت در انتخابات -1950

جدول 10-میزان فعّالیّتهای انتخاباتی در میان مردان و زنان تیزهوش

جدول 11- گرایشهای سیاسی مردان و زنان تیزهوش

جدول 12- نتایج درصدی میزان r-c در میان مردان و زنان تیزهوش

جدول 13- نتایج درصدی مجموعی میزان r-c در میان مردان و زنان تیزهوش

وضعیّت شغلی

خودسنّجی در r-c از لحاظ وضعیّت شغلی ، دارای تنوّع و پراکندگی بود. گروههای شغلی مورد نظر در شش بخش تقسیم بندی شده است:

I حقوقدان ، اعضاء هیأت علمی دانشگاه ، مهندس ، فیزیکدان ، شیمیدان ، نویسنّده یا روزنامه نگار ، معلّمین دبیرستان، روحانی ، هنرپیشه یا آهنگساز و معمار و ...

II صاحبان صنایع ، تجارت ، حمل و نقل ، کارکنان بانک ، دفترداری ، امور مالی ، بیمه ، حسابدار ، امّارگر ، امور رفاهی ، خدمات شغلی ، نظامی ، سیاسی و اداری ، موسیقیدان ، و معلّم موسیقی ، تهیه کنندۀ فیلم ، کارگردان ، ناشر ، امور مربوط به رادیو و تلویزیون ، اقتصاددان.

III کارمندان اداری ، فروشنده ، کارگران در امور تجارتی یا صنعتی ، نمایندۀ بیمه ، روابط عمومی ، تجارت خرد ، بازرگان ، عکّاس ، معلّم ورزش ، آزمایشگاه ، بازرس ، سرکارگر، مباشر و ناصر ، فیلمسازی.

IV شغلهای کشاورزی و ...

V کارمند دون پایه ، کارکنان نیمه ماهر.

VI شغلها با مهارت بسیار پایین.

جدول 14- نتایج درصدی مجموعی میزان r-c در میان مردان و زنان تیزهوش

جدول 15- وضعیّت شغلی و میزان r-c در گروه I

نویسنّدگان و روزنامه نگاران ، رادیکالترین گروههای شغلی هستند. شیمیدانها ، اطّباء ، مهندسین و حقوقدانان ، محافظه کارترین افراد گروه I را تشکیل می دهند در حالی که معلّمین ، وضعیّت متوسّط مایل به رادیکالیسم را نشان می دهند.

درآمد

به طور کلّی درآمدهای بالای 350 دلار در ماه ، ارتباط دقیقی با محافظه کاری دارد.

 جدول 16- میزانr-c و درآمد تیزهوشان

تحصیل

تفاوتهای میان فارغ التّحصیلان دانشگاهها با فارغ التّحصیلان ، معنی دار نیست. وضعیّت r-c در میان مردان و زنان برعکس است. به طور کلّی ، میزان تحصیلات به طرز مشخّصی ، ارتباط به رادیکالیسم سیاسی و اجتماعی ندارد.

جدول 17- میزان r-c و وضعیّت مردان و زنان تیزهوش

وضعیّت روانی

در هر دو جنس ، گرایش به رادیکالیسم با علائم مرضی افزایش می یابد.

جدول 18- میزان r-c و وضعیّت روانی مردان و زنان تیزهوش

سازگاری اجتماعی

در سال 1928 از بررسی وضعیّت سازگاری اجتماعی تیزهوشان و رابطۀ آن با خودسنّجی در r-c بر اساس آنچه در جدول نوزده آمده است، تفاوت معنی داری میان دو جنس مشاهده نگردید.

جدول 19- میزان r-c و وضعیّتسازگاری اجتماعی تیزهوشان

جهان بینی 

کلارک (1985) دیدگاههای فلسفی سیصد و بیست و چهار کودک شش تا ده ساله را که نیمی از آنها تیزهوش بودند، بررسی نمود. تیزهوشان و غیر تیزهوشان از لحاظ سنّ – جنس و طبقۀ اقتصادی – اجتماعی همسان شده بودند.

نتایج مشخّص نمود که افراد تیزهوش بیشتر روزنامه می خوانند. به موضوعات و مسائل ملّی ، اخبار جهانی و امور مربوط به جنگ توجّه بیشتری مبذول می دارند. آنها همچنین از لحاظ توجّه به موضوعات آموزشی و تربیتی ، مسائل سیاسی و بین المللی میان ایالات متّحده و سایر ممالک در مقایسه با غیرتیزهوشان ، تفاوت نشان می دهند.