تصمیمگیری، عملی است که شامل قضاوت، انتظار و ارزشیابی میشود و دو عنصر انتخاب و رفتار در آن وجود دارد. نظریات تصمیمگیری به دو دسته توصیفی و هنجاری تقسیم میشوند که هریک پایههای خود را برای تبیین فرایند تصمیمگیری دارند. فرهنگ به ترجیحات در زندگی و باورها توجه دارد و فرایندهای تفسیر از محیط پیرامون، آگاهی و جستوجو برای حل مسائل را فراهم میآورد. در نظریهٔ اسنادی، یک طرحواره شکل میگیرد که در مواجهه با تغییر مقاومت میکند و تغییرات متناسب با میزان اطلاعات جدیدی که قابلیت دسترسی میدهد، در آن صورت میگیرد. مؤلفه دیگر نظریهٔ اسنادی «ابتکار» است که مرکّب از قوانینی است که برای آزمون طرحواره خود استفاده میشود و سبب تسهیل داده پردازی میگردد.
فرهنگ به مجموعهای از ارزشها، نگرشها، گرایشها و الگوهای رفتاری مشترکی گفته میشود که در یک واحد اجتماعی با برخورداری از ریشههای تاریخی شکل میگیرد. فرهنگ از چهار چشمانداز پیدایشی، غایت نگری، ساختار نگری و فرایند نگری تبیین میشود. هر فرهنگ دارای واحد اجتماعی، یکپارچگی، ارزش، گرایش، الگوهای رفتاری، جامعه پذیری، اکتساب، ماندگاری، هویت و آثار خاصی است. در اینجا، حدود بیست نظریه مهم فرهنگی بر اساس مکاتب دستهبندی شدهاند.
چشمانداز تعاملی مفهوم تیزهوشی، این پدیده روانشناختی را فراتر از ظرفیتهای شناختی محدود میداند. امروزه، ابعاد غیرشناختی تیزهوشی بهویژه از طریق گسترش و تنوع مطالعات، بهطرز برجستهای نمایان شده است. تحقیقات معتبر به بررسی ابعاد شخصیتی، عاطفی، نگرشی و ارزشی پدیده تیزهوشی پرداخته و تأکید بر اهمیت این ابعاد در درک جامعتر از تیزهوشی را نشان میدهند.
«رواندرمانی تعاملی» مبتنی بر «نظریهٔ تعاملی انتظار» از سه نیاز بنیادین امنیت، تفرّد و پیشرفت با هدف تحقّق «رضایت از زندگی» در درمانجو به فرایندهای مداخلاتی اقتضایی می پردازد.
این چشم انداز نو در رواندرمانی بر اصول و مبانی نظری خاصّی پی ریزی شده است که بر یکپارچگی ماهوی «هستی»، «شناخت»، «انسان»، «نظام ارزشی» و «پاکی سرشت»تأکید می ورزد.