معنویت به معنای ارزشیابی و یافتن ارزش های معنوی و دینی است. ارزش های انسانی را معنویت ناشی از ادیان الهی تعیین می‌کنند.
در شرایط بحران که بی تابی را شدت می‌بخشد و بقای روان را به مخاطره می اندازد بیش از هر زمانی ضرورت معنویت ملموس می شود.
بدون معنویت نمی‌توان آرامش و بالتبع آن خشنودی در زندگی را انتظار داشت. آرامش در زندگی با سه خصیصه استقلال، احساس پشتیبانی و معنویت ملازمت دارد این خصیصه ها همراه با هدفمندی و تعالی جویی موجب رضایت از زندگی می شوند.
معنویت و زندگی پاک
زندگی پاک مستلزم معنویت است زندگی پاک مشتمل بر معنویت پایبندی به ارزش ها،وفاداری، راستی، رعایت حقوق دیگران و زندگی سالم است.
معنا گرایی به پاکی زندگی یاری می دهد،پوچ گرایی و روزمرگی تدریجا پاکی زندگی را تهدید می‌کند(کتاب زمینه روانشناسی تعاملی) معنویت در برابر پوچ گرایی و روزمرگی ظاهرگرایانه قرار می‌گیرد. تشخیص با نگاه بهداشت روان احراز سطح پاکزیستی است.
معنویت و مکاتب
هر مکتب بزرگ فلسفی ناگریز باید به ارزش ها و اخلاق توجه کند اما آن ها را اگر وضع نکرده ناچار از تعالیم ادیان آسمانی برخوردار شده است، درواقع معنویت یک مشاور و یا درمانگر بسته به نیرومندی اش موثر و کارساز است. نظریه پردازانی که به معنا گرایی تأکید کرده اند درست گفته اند.
معنویت و پایبندی به ارزش ها در محور هر تجویز درمانی تخصصی جای می‌گیرد به همین سبب مکررا عرض شد که معنویت برای رواندرمانی ضروريست. روانشناسان و رواندرمانگران بزرگ از زمره معناگرا ترین اقشار بوده و هستند.
معنویت در ایران
جامعه جوان و میانسال بر ارزشیابی معنوی و دینی در پاکزیستی تأکید می‌ورزند. این امر برای ما ایرانیان بسیار دلگرم کننده و گواراست که علی رغم شرایط موجود بر معنویت چنین پا می‌فشارند. ممکن است در پایبندی به ارزش ها سستی نشان دهند اما در ژرفا و نهان وجود به ارزش های معنوی و دینی ارج می نهند.
قابل توجه همکاران روانشناس و مشاور در سطح آکادمیک و کلینیکال: در مطالعات نظری و محض در جامعه شناسی ایران توجه محوری کنند همچنین در سطح حرفه ای و کلینیکال از تجویز نکات فریبنده غیر ارزشی و غیر معنوی برای جامعه دینی ایرانی پرهیز کنند که بیهوده است و راه به جایی نمی برد.
روانشناسان ایرانی در سطح حرفه ای برای تقویت مرجعیت درمانی خویش به هویت معنوی و ارزشی و دینی جامعه ایران توجه می کنند و آن هارا به خوبی مرعی می دارند. بدون این رعایت خود را در انزوا و محاق قرار می دهند.
معنویت و احساس تنهایی
بطور کلی احساس تنهایی، سردرگمی و احساس رکود در زندگی، مساله مبتلا به بشر امروز است.
هر خدمت روانشناختی، هر مشاوره و هر درمانی که می خواهد صورت بگیرد، باید برود به این سمت که احساس تنهایی این آدم ها را حل کند و ریشه کن کند.
احساس سردرگمی و ضعف در هویت را باید برطرف کند.
اینکه جای من کجاست؟
من برای چه قلمرویی ساخته شده ام؟
اصلا من کی هستم؟
الان مشکل بشر، ابهام در هویتش است. در کنار احساس تنهایی، احساس رکود در زندگی و در جا زدن هم وجود دارد. پیشرفتی که او می خواسته حاصل نشده است و قطعا می خواهد در خط مشی پیشرفتش، اهداف زندگی اش را بازنگری کند. تمام ۳ مساله ای که بشر با آن مواجه است از ضعف معنویت نشأت می گیرد.
معنویت وقتی ضعیف می شود در هر ۳ جا اثر می گذارد.
در عمر ۸۰ یا ۹۰ ساله، معنای زندگی اش چه بود؟ احساس تنهایی اش را نمی تواند حل کند و لذا می رود به دنبال ایسم های بی پایه که عمدتا سردرگمی ایجاد می کند.
ما هدف خودمان را در زندگی از معنویت می گیریم.
اینطور نیست که خواسته ها و توانایی هایمان را در آینده قرار دهیم. ما هر کاری بخواهیم و هر کاری بتوانیم انجام نمی دهیم.
خواسته ها و توانایی هایی را به عنوان هدف به آینده می بریم که از غربال نظام ارزشی ما رد شوند. ۳-۴ تا دانه درشت را در آینده قرار می دهیم.
آنها می شوند هدف یعنی خواسته ها و توانایی هایی که باید انجام شوند.
زندگی بر اساس ارزشها، ای کاش نمی آورد.
هر کسی ارزشی و معنوی زندگی کند، پشیمان نخواهد شد.
اما زندگی بر اساس خواسته ها و توانایی ها، حسرت و ای کاش می آورد.
هر کسی در زندگی فقط خواسته هایش را دنبال کند، وقتی که به خواسته اش می رسد، احساس پوچی می کند. احساس پوچی خودش درد جدید است.
معنویت در فرهنگ سازمانی
فرهنگ سازمانی:اشاره به ارزش ها باورها و اصول هر سازمانی دارد که فرد شاغل با پذیرش آن ها با مقتضیات سازمان انطباق یابد، به طور کلی فرهنگ های سازمانی را می توان به ۴ دسته:نگهداری
کارمحوری
خشنودی
کمالگرایی طبقه بندی کرد
کمالگرایی: فرهنگ کمالگرایانه سازمانی بر معنویت تأکید می ورزد. در این فرهنگ به پیشه و شغل به مثابه ی عاملی برای حرکت استکمالی در خط مشی زندگی نگاه می شود، مبتنی بر این چشم انداز معنای معنوی خاصی پی ریزی می شود که سبب رشد و تعالی ارزش ها ی انسانی شاغل و پیشه ور شود.
فهرست حمایت معنوی
این فهرست مبتنی بر "ساختار تعاملی نیاز های بنیادین" تهیه شده است که با تأکید بر انتظارات مهم فردی که تعیین کننده ی خشنودی زندگی به شمار می آیند یک ابزار مهم بهداشت روان محسوب می‌شود. بررسی روانسنجی فهرست حمایت معنوی در یک نمونه ۱۰۷۹ نفری افراد بالای هجده سال حاکی از وجود سه مؤلفه قابل توجه رضایت از زندگی بود تاثیر معنویت،پشتیبانی، ضریب اعتبار این بر پایهٔ آلفای کرونباخ در نمونه مزبور معادل ۰/۸۸۵ گزارش شد(کریمی، ۱۳۹۸)
دیدگاه خود را بنویسید